Martenzit Morfolojisi

Tipik Martenzit Yapı

Dünyadaki aşındırıcı üreticilerinin % 85 ‘i martenzitik yapıda imalat yapmaktadır. Geri kalan % 15’lik kısım ise,  dökme demir, paslanmaz ve beynitik yapıdadır. Martenzitik yapı en yaygın üretim şeklidir ve son teknolojidir.
Yüksek karbonlu çelik bilyalar imalat artığı boru, profil, sac ve ekstra olarak tabir edilen hurdaların içerisine karbon, mangan, silis takviyesi yapılarak 1600 – 1650 °C de endüksiyon ocağında ergitilip, atomizasyon sonrası suda soğutulması ile üretilir. Döküm sonrası bilyalar tav fırınlarında belirli bir derecede tavlanıp suya dökülerek martenzitik yapı oluşturulur. Bu esnada bilyaların sertliği 63 HRC civarındadır. Martenzitik yapıdaki çelik bilya ve gritler geçirdikleri ısıl işlem sonrasında temper fırınlarında 63 HRC sertlikten 40 HRC sertliğe kadar düşürülebilir.
Kumlamada esas olan, kullanılan kumlama bilya ve gritlerinin sertiğinin kumlanan yüzeyden en az 3 – 5 HRC daha sert olması gerekliliğidir ki yüzeyde elde edilmesi gereken temizlik ve pürüzlülük daha hızlı ve istenen özelliklerde olabilsin. Kumlanan yüzeyin sertliğinden daha düşük sertlikte bilya kullanmak, kumlama süresini uzatır ve istenen temizliği yapamaz. Bu durum kumlama prosesinde işçilik ve enerji sarfiyatının artmasına neden olur. Kumlama prosesi maliyetinde, kumlama malzemesi sadece % 10-15 ‘ lik bir kısmını oluşturur. Geri kalan % 85-90 ‘ lık kısmı işçilik ve enerji giderleri oluşturur. Bu sebepten uygun sertlik ve tane boyutunda malzeme seçimi proses maliyeti açısından ciddi önem arz eder. Martenzitik yapı 40 – 63 HRC arası sertlik değerlerinde üretim yapmayı sağlayan bir üretim şeklidir.